Czy warto nagrywać dźwięk w technologii Ambisonic?

Wiele osób zajmujących się nagraniami, zarówno terenowymi, jak i muzycznymi, dochodzi w pewnym momencie do etapu, w którym zaczynają interesować się dźwiękiem przestrzennym.

Wówczas poszukują informacji o technologii Ambisonic i stają przed decyzją dotyczącą zakupu pierwszego zestawu do nagrywania dźwięku 3D.

Ale czy ta technologia ma przyszłość? Czy warto, a może nie warto inwestować znaczących środków w nowy sprzęt do nagrań przestrzennych? Postaramy się odpowiedzieć na te pytania na podstawie naszego doświadczenia.

W artykule podzielimy się naszymi spostrzeżeniami na temat dźwięku przestrzennego oraz doradzimy, kiedy warto zainwestować w sprzęt do nagrań tego typu. Już na wstępie chcemy zaznaczyć, że przedstawiamy tu naszą subiektywną opinię.

Zacznijmy od tego, czym jest Ambisonic.

Ambisonic to technologia nagrywania i odtwarzania dźwięku przestrzennego, która pozwala na precyzyjne odwzorowanie dźwięków dochodzących ze wszystkich kierunków. W przeciwieństwie do tradycyjnych systemów nagrywania, które skupiają się na dwóch (stereo) lub kilku (surround) kanałach, Ambisonic rejestruje pełne pole dźwiękowe w formacie wielokanałowym. Dzięki temu, podczas odtwarzania, możliwe jest wierne odwzorowanie dźwięków w trójwymiarowej przestrzeni, co daje słuchaczowi wrażenie pełnego zanurzenia w dźwiękowym środowisku.

Ambisonic różni się od innych technologii dźwięku przestrzennego tym, że nagrywa dźwięk jako sferyczne pole dźwiękowe, a nie jako zestaw oddzielnych kanałów. Oznacza to, że informacje o kierunku i odległości źródeł dźwięku są zachowywane i mogą być przetwarzane w celu odtworzenia realistycznego obrazu dźwiękowego w dowolnym systemie głośników lub słuchawek.

Co to jest ambisonics pierwszego, drugiego i trzeciego rzędu?

Ambisonics to technologia dźwięku przestrzennego, która może być klasyfikowana na podstawie rzędów, określających poziom szczegółowości i liczby kanałów użytych do rejestracji i odtwarzania dźwięku przestrzennego.

Poniżej znajdziesz wyjaśnienie czym jest ambisonics pierwszego, drugiego i trzeciego rzędu.

Ambisonics pierwszego rzędu (4 kanały, 4 kapsułki)

Jest to podstawowy poziom ambisonics, który rejestruje dźwięki pochodzące ze wszystkich kierunków w przestrzeni, ale z mniejszą szczegółowością. Składa się z czterech kanałów: W (omni, czyli dźwięk z każdego kierunku), X, Y i Z (dźwięki pochodzące odpowiednio z kierunków wzdłuż osi X, Y i Z). Dzięki temu możliwe jest odwzorowanie podstawowych kierunków dźwięku.

Ambisonics drugiego rzędu (8 kanałów, 8 kapsułek)

Ten poziom oferuje wyższą rozdzielczość przestrzenną niż pierwszy rząd. Składa się z dziewięciu kanałów, co pozwala na bardziej precyzyjne odwzorowanie kierunków dźwięku. Ambisonics drugiego rzędu dodaje więcej szczegółów, rejestrując dźwięki z większej liczby kierunków pomiędzy osiami X, Y i Z.

Ambisonics trzeciego rzędu (16 kanałów, 16 kapsułek)

Jest to jeszcze bardziej zaawansowany poziom ambisonics, który wykorzystuje szesnaście kanałów do rejestracji dźwięku. Dzięki większej liczbie kanałów, trzeci rząd oferuje bardzo wysoką rozdzielczość przestrzenną, umożliwiając bardzo precyzyjne odwzorowanie dźwięków z wszystkich kierunków w przestrzeni.

W miarę wzrostu rzędu ambisonics, liczba kanałów oraz szczegółowość i precyzja odwzorowania przestrzeni dźwiękowej rosną, co pozwala na coraz dokładniejsze i bardziej realistyczne odtwarzanie dźwięku przestrzennego.

Poniższy rysunek ilustruje, jak wierność przestrzenna wzrasta wraz ze wzrostem rzędu ambisoniki.

Czy potrzebujesz Ambisonic?

Po zrozumieniu, czym jest Ambisonic, warto zastanowić się, czy naprawdę go potrzebujesz. Wprowadzenie tej technologii wymaga zmiany podejścia zarówno do nagrywania, jak i obróbki dźwięku. Niezbędne będą także wysokiej klasy rejestratory, które umożliwią rejestrację dźwięku 3D.

Ambisonic najczęściej wykorzystuje się w kinematografii, szczególnie w systemach Atmos i Dolby, w nagraniach muzycznych, zwłaszcza chórów i orkiestr, oraz w grach i filmach VR. Jednak ograniczeniem może być sposób odtwarzania takiego dźwięku. Najprostsze rozwiązanie to użycie słuchawek lub hełmów VR. Systemy Atmos oferują zaawansowane możliwości, ale wymagają specjalistycznego sprzętu, którego nie posiada każdy użytkownik.

Ograniczenia technologii Ambisonic

Popularność technologii Ambisonic hamują potrzeba zaawansowanej obróbki, specjalistycznego sprzętu do rejestracji dźwięku 3D oraz odpowiedniego sprzętu do jego odtwarzania. Te wymagania sprawiają, że technologia ta jest mniej dostępna dla przeciętnego użytkownika.

Kiedy warto zainwestować w Ambisonic?

Jeśli planujesz prezentować swoje nagrania w filmach 3D lub w specjalnie przygotowanych kinach z dźwiękiem przestrzennym, inwestycja w sprzęt Ambisoniczny może być opłacalna. Połączenie dźwięku 3D z kamerą 3D pozwoli na precyzyjne oddanie kierunków dźwięków w przestrzeni filmu, co zwiększy realizm i immersję.

Dźwięk ambisoniczny można także przekształcić na stereo, co daje swobodę wyboru kierunków dźwięku w nagraniu. Na przykład, nagrywając dźwięki natury, można w postprodukcji zdecydować, które dźwięki z różnych stron będą bardziej wyeksponowane w finalnym nagraniu stereo.

Ambisonic w projektowaniu gier

W projektowaniu gier komputerowych dźwięk 3D może znacząco poprawić wrażenia użytkownika, zwłaszcza w kontekście otoczenia. Chociaż ambisonic może być użyteczny, częściej wykorzystuje się próbki dźwięku nagrane w stereo lub mono, które następnie są przetwarzane w systemie gry.

Wyzwania związane z Ambisonic

Obróbka i składanie dźwięku ambisonicznego są znacznie trudniejsze niż w przypadku dźwięku stereo. Większa liczba kanałów i konieczność ich odpowiedniego rozmieszczenia w przestrzeni wymagają zaawansowanego oprogramowania oraz większych umiejętności w postprodukcji.

Podsumowując, decyzja o wykorzystaniu technologii Ambisonic zależy od twoich potrzeb i zasobów. Jeśli dążysz do wysokiej jakości dźwięku przestrzennego i jesteś gotów zainwestować w odpowiedni sprzęt oraz oprogramowanie, Ambisonic może znacząco podnieść jakość twoich nagrań. Jednak dla wielu zastosowań tradycyjne stereo może okazać się wystarczające i bardziej praktyczne.

Czy inwestycja w technologię Ambisonic jest opłacalna?

• Wysokie koszty sprzętu: Inwestycja w technologię Ambisonic wymaga zakupu wysokiej klasy rejestratorów i specjalistycznych mikrofonów, co może znacząco podnieść koszty produkcji.
• Wydłużony czas postprodukcji: Praca z dźwiękiem ambisonicznym jest bardziej skomplikowana i czasochłonna. Konieczne jest użycie odpowiedniego oprogramowania oraz posiadanie zaawansowanych umiejętności w obróbce dźwięku.
• Wymagania sprzętowe do odtwarzania: Aby w pełni cieszyć się dźwiękiem 3D, potrzebny jest specjalistyczny sprzęt do odtwarzania, a czasem nawet odpowiednio przygotowane pomieszczenie, co może stanowić dodatkowy koszt i wyzwanie.
• Ograniczone zainteresowanie: W popularnych zastosowaniach, takich jak standardowe nagrania muzyczne czy filmy, nie ma dużego zapotrzebowania na dźwięk 3D. Technologia ta jest bardziej niszowa i specyficzna.
• Wzrost kosztów z wyższym rzędem ambisonicznym: Im wyższy rząd ambisoniczny, tym większe koszty związane z zakupem sprzętu i realizacją nagrań. Wyższe rzędy oferują lepszą jakość dźwięku, ale wymagają znacznie większych nakładów finansowych.

Inwestycja w technologię Ambisonic może być opłacalna dla specjalistycznych projektów wymagających najwyższej jakości dźwięku przestrzennego, takich jak produkcje VR, filmy 360 stopni czy zaawansowane instalacje dźwiękowe. Jednak dla standardowych zastosowań koszty i wymagania technologii Ambisonic mogą przewyższać korzyści.

Nasze doświadczenia z ambisonics

Ambisonics pozostaje dla nas technologią niszową, a liczba projektów z jej wykorzystaniem jest marginalna. Traktujemy ją jako ciekawostkę i okazję do eksperymentowania z dźwiękiem 3D. Prowadzimy szkolenia z ambisonics, aby osoby zainteresowane mogły odkryć potencjał dźwięku przestrzennego bez konieczności dużych inwestycji w sprzęt i oprogramowanie.

• Rzadkość zamówień na dźwięk 3D: Zamówienia na dźwięki nagrane w mono, stereo czy binauralnie są znacznie częstsze niż te na dźwięk 3D. Klienci preferują prostszą postprodukcję i uniwersalność w odtwarzaniu, co sprawia, że technologia ambisonics jest mniej popularna.
• Wysokie koszty inwestycji: Inwestycja w zaawansowany sprzęt ambisonics jest finansowo nieuzasadniona. Podstawowy zestaw dobrej jakości do ambisonics pierwszego rzędu kosztuje około 12,000 zł, a urządzenia dla drugiego rzędu to wydatek minimum 14,000 zł, przy czym opcjonalny zestaw może kosztować ponad dwa razy więcej.
• Mała popularność w zastosowaniach niespecjalistycznych: Niewielka popularność dźwięku 3D w codziennych zastosowaniach sprawia, że takie zakupy są wątpliwe zarówno dla amatorów, jak i profesjonalistów. Stawki za nagrania 3D nie są dużo wyższe niż za nagrania stereo, co dodatkowo zniechęca do inwestycji w tę technologię.
• Niewielka liczba firm oferujących profesjonalne nagrania ambisoniczne: Mała popularność technologii oraz trudniejsza postprodukcja sprawiają, że niewiele firm oferuje profesjonalne nagrania ambisoniczne.
• Inwestycja dla amatorów: Jako amatorzy, można zainwestować w sprzęt do nagrań 3D, jeśli mamy takie pragnienie, ale znacznie celniejszym wyborem wydaje się inwestycja w dobrej jakości mikrofony stereo od topowych producentów.
• Wymagania dla amatorów: Amatorzy muszą także zainwestować w odpowiednie, często kosztowne oprogramowanie oraz nauczyć się znacznie trudniejszej postprodukcji. Oznacza to, że dużo więcej czasu spędzimy przed monitorem, a mniej na samych nagraniach.

Zapraszamy na warsztaty

Zapraszamy na nasze Warsztaty z nagrań terenowych. Podczas kursu zgłębimy nie tylko praktyczne aspekty obsługi sprzętu, ale także wnikniemy głębiej w sztukę słuchania i interpretacji otoczenia dźwiękowego.

Wesprzyj Archiwum dźwięków przyrody

Jeśli podobał Ci się ten post i chciałbyś wesprzeć Ambient Soundmap oraz projekt nagrania archiwum dźwięków przyrody rozważ "postawienie nam kawy" lub Zostań Patronem.

Patroni otrzymują dostęp do ukrytych nagrań dźwiękowych oraz do ciekawych publikacji o nagraniach terenowych, których nie znajdziesz nigdzie indziej w internecie.

Jeśli nie jesteś w stanie wesprzeć strony finansowo, podziel się tym postem z innymi lub zostaw komentarz poniżej, dając mi znać, że podobał Ci się ten post! Oba te sposoby są darmowe i pomagają w rozwoju strony. Dziękujemy.